Rotasyon Depoları Hidrostatik Analizleri
Depo dolduğunda veya hareket halindeyken gövde nasıl davranır? Sehim, gerilme ve uzun dönem (creep) etkilerini sayısal olarak doğruluyoruz.
1) Dikey Depolar
Doldurma/boşaltma sırasında taban çevresi, menhol/ağız bölgeleri ve gövdedeki sehim/gerilme; uzun dönem creep ile doğrulanır.
Örnek Uzun Dönem (Creep) eğrisi 12 ay
uuzun(t, T) ≈ u0(T) × kc(t, T) — temel (anlık) değerler: u0(23 °C)=4,8 mm; u0(40 °C)=6,4 mm
| Zaman | kc (23 °C) | u (23 °C) | kc (40 °C) | u (40 °C) |
|---|---|---|---|---|
| 1 ay | 1,20 | 5,8 mm | 1,40 | 9,0 mm |
| 3 ay | 1,35 | 6,5 mm | 1,70 | 10,9 mm |
| 6 ay | 1,50 | 7,2 mm | 1,95 | 12,5 mm |
| 12 ay | 1,60 | 7,7 mm | 2,20 | 14,1 mm |
2) Yatay Depolar
Yatay depolarda dolumla birlikte gövde uzun eksende eğilir; alt destek ayaklarının temas bölgelerinde yerel ezilme ve şekil değişimi oluşabilir. Boyun/boğaz bölgesinde dairesellik kaybı (ovalleşme) riski kapak açısından kritiktir. Analizde bu bölgeler incelenir ve gerekli tasarım revize önerileri verilir. Aşağıda bu bölgelere odaklanan örnek bir sonuç verilmiştir. Uzun dönem (creep) yaklaşımı ve varsayımlar dikey depolarla aynıdır.
3) Zirai İlaçlama Depoları
Zirai ilaçlama depolarında tasarım ile analiz eş zamanlı yürütülmelidir; çünkü kısmi dolulukta fren-viraj-engebe ivmeleri sıvı çalkantısını (sloshing) doğurur ve yatay yükler özellikle bağlantı noktalarında gerilmeleri yükseltir. Analizde LLDPE’nin sıcaklığa bağlı elastisite modülü E(T), uzun dönem (creep) davranışını temsil eden k₍c₎(t, T) katsayıları ve ısıl genleşme (α) dikkate alınır. Gerçekçi sınır koşulları için şase/ayak temasları, kelepçeler ve bağlantı elemanları uygun temas ve rijitlik temsilleriyle modele dahil edilir.
Eşdeğer Statik İvme – Hızlı Hesap
Yatay ivme: a = √(aₓ² + aᵧ²)
— eğim: φ = arctan(a/g)
— etkin yerçekimi: geff = √(g² + a²)
Araç eksenleri: x = uzunlamasına (fren/ivmelenme), y = yana (viraj), z = dikey.
| Senaryo | a/g | φ (°) | geff/g |
|---|---|---|---|
| Nominal fren/viraj | 0,20 | 11,3 | 1,02 |
| Agresif fren/viraj | 0,30 | 16,7 | 1,04 |
| Kötümser | 0,40 | 21,8 | 1,08 |
| Doğrulama – yüksek | 0,50 | 26,6 | 1,12 |
Kapsam ve Çıktılar
Ne Test Ediyoruz?
- Dolumda davranış: p = ρ·g·h, seviye senaryoları
- Destek etkisi: düz taban · alt destek ayakları aralığı/yerleşimi
- Kritik bölgeler: menhol, ağız/boss, köşe ve kaburga kökleri
- Araç üstü depolarda ivmeler için eşdeğer statik yaklaşım
- Uzun dönem creep (isteğe bağlı senaryolar)
Çıktılarımız
- Renk haritaları: sehim (mm), von Mises (MPa)
- Kritik yakın planlar ve karşılaştırmalar
- Tablolar: H–pmax–δmax–σvM,max–SF
- 1 sayfalık yönetici özeti + CAD üzerinde işaretli notlar
- Tasarım önerileri: et kalınlığı, kaburga ve yerel geometri; gerekiyorsa metal karkas/taşıyıcı eleman önerileri
Sık Sorulanlar
Tasarım ve mühendisliği tek akışta yönetiyoruz. İhtiyaçlarınızı gereksinim setinden 3B modele (CAD) taşır, doğrulama ve optimizasyon analizleriyle üretime hazır hâle getiririz. Mevcut tasarımlar için de aynı analiz ve iyileştirme çerçevesini uygularız.
Yalnız analiz talebi için gerekli bilgiler:
- CAD: STEP/Parasolid + nominal et kalınlığı ve kritik detaylar.
- Kapasite & dolum: litre + min/maks seviye.
- Sıvı: tür/karışım, özgül ağırlık (SG/ρ), çalışma sıcaklığı aralığı; varsa kimyasal uyumluluk notu.
- Ham madde spesifikasyonları: İstediğiniz analiz koşullarına göre gerekli parametre seti tarafımızca belirlenir ve talep listesi size iletilir.
- Destek & bağlama: düz taban / saddle-ayağı (aralık) / kemer-strap konumları; sabit mi araç üstü mü?
- Varsa Hedef/limitler: Güvenlik katsayısı, ağırlık/maliyet öncelikleri gibi.
- Tasarımda iyileştirmeler: köşe/kenar geçişleri, delik ve bağlantı bölgeleri ile yerel geometri düzenlemelerinin (gerilme/esneme açısından) optimize edilmesi.
- Et kalınlığı: genel dağılım ve gerekli yerlerde lokal kalınlaştırma önerisi.
- Kaburga (rib): konum, aralık ve ölçüler (köşe yarıçapları/akış dikkate alınarak).
- Metal karkas / taşıyıcı elemanlar: Gerektiğinde, yük dağılımını iyileştiren uygulanabilir çerçeve/levha önerileri ve gövdeye uygun bağlantı noktaları.
- Üretim etkisi: ağırlık ve maliyet etkisi, kalıptan çıkış, havalandırma ve proses notları.
Aşağıdaki standart ve dokümanlar; kapsamı netleştirmek ve kıyas (benchmark) amaçlı dikkate alınır. Bu sayfa bu metinlerin birebir uygulama kılavuzu değildir.
- ASTM D1998 – Polyethylene Upright Storage Tanks Rotasyonla kalıplanmış dikey PE depolar için gereklilikler.
- EN 12566-1 – Prefabricated septic tanks Gömülü küçük ölçekli atıksu/yer altı uygulamaları için gereklilikler ve testler.
- EN 12573 (seri) – Welded static non-pressurised thermoplastic tanks Kaynaklı termoplastik tanklar için tasarım ilkeleri (rotasyon için doğrudan proses standardı değil, kıyas için yararlı).
- DVS 2205 (seri) – Calculation/Design of Thermoplastic Tanks Termoplastik tanklar için hesap ve tasarım yaklaşımı (kıyas amaçlı).
- ISO 5682 (seri) – Equipment for crop protection — Sprayers Zirai püskürtme ekipmanı test başlıkları; yapısal analiz vermez, kullanım senaryosu açısından referans alınır.
Not: Standart metinleri teliflidir; erişim/satın alma ilgili kurumlar üzerinden yapılır.